Laskowski Kazimierz - Parcelacya

Parcelacya

— Już to, moi kochani, — mówił, zwracając się do otoczenia, siwy jak gołąb ziemianin, — rolnictwo wszędzie, a zwłaszcza u nas, zawsze było, i niech mówią co chcą,
będzie podstawą ekonomicznej pomyślności.
— A jednak — odezwał się jeden z młodszych — była chwila takiego zawrotu pojęć, że się niemal cieszono z upadku rolników, upatrując zbawienie w handlu i przemyśle.
Dzwoniono na gwałt! rozpisywano się "o łokciu i miarce" — o szlacheckim wstręcie do kupiectwa.. sądząc, że punkt ciężkości tam spoczywa. O nas, rolników..
nikogo nie zabolała głowa. Morituri! — mawiano — niech przynajmniej posłużą za podściół tej glebie, na której w przyszłości miały się zielenić gałązki produkcyjnej pracy.
..

A czego to na nas nie wypisywano! nie było kalumnii, którejby na nas, szlachtę, nie rzucono, grzechu, któregobyśmy się nie dopuścili. Marnotrawcy! utracyusze! próżniaki!
— Święta prawda, — potaknięto przy stole.

— Albo to i teraz nie słyszymy jeszcze kazań na temat oszczędności?... A z czego już mamy osczędzać? i na czem?
— przerwał trzeci. — Człowiek od ust sobie odejmuje, haruje jak wół od nocy do rana, radby z grosza dwa zrobić, a ci piszą i piszą...
Wprzągłbym ja którego z tych moralizatorów w to jarzmo, widzielibysmy jakby wyglądał! To dyabli mogą brać człowieka, czytając takie rzeczy! Byle kancelista... panie!
żyje wykwintniej od każdego z nas! a nikt nie skacze mu do oczu, nie wyrzuca marnotrawstwa, nikt się nie zapyta, skąd ci ludzie biorą na to wszystko pieniądze.
Ot, nie dalej niż przed tygodniem, będąc w Warszawie, zaszedłem za interesem do jednego z takich panów. Wyobraźcie sobie, apartamenta, kotary, lustra, meble...
P ii — pomyślałem sobie — toż to magnat! musi mieć przynajmniej jakie pięć tysięcy rubli pensyi, a zgadnijcie, ile ma naprawdę? co? Pięć tysięcy złotych!
coś mu tam jeszcze z boku kapnie...