Laskowski Kazimierz - Parcelacya

Parcelacya

mieściły się w tym domu, a prócz tego właściciel miał tam jeszcze bardzo piękne pomieszczenie z alkierzem dla rodziny, spichrz na zboże, stajenkę i dwie izby, wydzierżawione
bardzo porządnym lokatorom, co się faktorstwem trudnili.

To był pierwszy punkt rozgłosu Judki.
Po za tym punktem, co jeden na cały Bydlątków miał dach czerwoną blachą kryty, był jeszcze jeden punkt, drugi, najgrubszy szczebel w drabinie jego sławy.
Judka był kupcem II-ej gildyi, największym pieniężnikiem, najgrubszym kapitalistą na cały dziesięciomilowy wokół świat!
Powiedzieć: "kupiec" — to jest bardzo mało, to jest prawie tyle, co powiedzieć: "las" albo "ryba," to jest całkiem liche nazwanie.
Jest las, co w nim można czworokonną karetą swobodnie nawrócić; jest i taki gąszcz, co porządnemu kapitaliście strach nocą iść przez niego; jest młody zagajnik, jest i
starodrzew z sosnami, co paręset kubików mają, a wszystko las. To samo i z "rybą." Pięciofuntowy szczupak ryba i płotka ryba! — a przecie jest między niemi kawałek różnicy.
Tak samo i w kupieckim stanie. Nie dość powiedzieć: kupiec; należy dodać jeszcze: jaki. Są i tutaj różne rangi i specyalności, jak nie przymierzając u doktorów.
Jest specyalista od gardła, od kobiecych słabości, od cukrowej choroby, od niedelikatnej skóry...
Jednemu najlepiej pasuje wątroba, innemu lubuje ból w środku, a wszystko to są doktorowie? tylko po kawałku medycyny między siebie rozdzielili Jest to taka parcelacya chorób.
Tak samo i kupców.

Ten handluje skórkami, ten szmelcem, inny kupuje zboże, inny jeszcze z wełną ma do czynienia, ten ma w ruchu sto, ten tysiące rubli.
Wszystko to są kupcy, choć każdy w innym towarze pracuje.
Ale jak między doktorami trafi się jeden taki znaczny medyk do wszystkiego, co każdej słabości zaradzi, z każdą chorobą ma znajomość, i czy to taki czy owaki kawałek boleści,
mały czy duży feler, on na wszystko hurtem recepty pisze, — tak i w kupieckim świecie.